1. Anasayfa
  2. Şifalı Bitkiler

Zeytin Nedir ? Zeytin Nerede Yetişir ?

Zeytin Nedir ? Zeytin Nerede Yetişir ?
Zeytin Nedir ?
0

Zeytin Nedir ?

Zeytin Nedir: Anavatanı Anadolu olarak kabul gören zeytinin tarihsel süreci ve gelişimi çok eski yıllara kadar uzanmaktadır. Eski tarih verilerine göre zeytin M.Ö 4000’lı senelerde Hatay, Kahramanmaraş ve Mardin şehirlerini kapsayan bir coğrafyada ilk kez yetiştirilmeye başlamıştır. Burada ilk defa üretilen zeytin, sonrasında Akdeniz ülkelerinde de yayılarak gelişim sürecini sürdürmüştür. Dünya üzerinde meyve veren ilk ağaç olma özelliği bulunan zeytin ağacı, bunun yanında Akdeniz iklimininde tüm özelliklerini barındırmaktadır.. Zeytin çok yıllık bitkiler grubunda yer alan odunsu yapıda bir bitkidir. Aynı zamanda çalı, ağaççık ve ağaç formunda olan türlerini görmek mümkündür. 5-15 m arasında değişen boya sahip olan zeytin ağaçları kışın yapraklarını dökmeyen uzun ömürlü bitkiler sınıfında yer almaktadır. Zeytin ağacı nisan-mayıs aylarında beyaz çiçek açmaya başlarlar. Ağacın meyveleri zeytin olarak adlandırılır ve bunun yanında ekim ve ocak ayları arasında olgunlaşırlar. Zeytin ağaçları 700-2000 yıl arasında yaşayabilme imkanına sahiptirler.

Türkiye’de ve Dünya’da Zeytin Yetiştiriciliği

Türkiye’de ve Dünya’da Zeytin Yetiştiriciliği
Türkiye’de ve Dünya’da Zeytin Yetiştiriciliği

Dünya’da en fazla üreten ülke İspanya iken İspanya’yı sırasıyla İtalya ve Yunanistan ülkeleri takip etmektedirler. Dünya’da toplam zeytin üretiminin %98’i Akdeniz ülkeleri tarafından yapılmaktadır. Ülkemizde Akdeniz ülkeleri arasında yer almasına karşı, ne yazik ki dünyadaki zeytin üretiminin sadece %5’i kadarlık kısmında söz sahibidir. Güney ve Kuzey Amerika, Güney Afrika ve Avustralya’da da azda olsa zeytin üretimi yapılmaktadır. Ülkemizde 90 milyon civarında zeytin ağacı mevcut olup üretilen bu zeytinlerin %90’ı siyah zeytin olarak üretilmekte; ancak %10’luk kısmı yeşil zeytin olarak ortaya çıkmaktadır. Ancak son yıllarda yeşil zeytin üretimi hız kazanmış ve üretimi ciddi oranda arttırılmıştır. Ülkemizde üretilen zeytinlerin %75 gibi büyük bir bölümü zeytinyağı üretiminde kullanılırken; ancak %25’lık kısmı sofralık zeytin olarak üretilmektedir.

Ülkeler bazında dünyadaki en büyük zeytin üreticilerine buradan bakabilirsiniz..

Zeytin Ağaçlarında Çiçeklenme

Zeytin Ağaçlarında Çiçeklenme
Zeytin ağacının çiçeklenme sürecindeki bir görüntüsü..

Beyaz renge sahip olan çiçekler, özellikle her salkımda maksimum 25 adet olmak üzere bulunmaktadır. Bunun yanında zeytin çeşitlerinin büyük bir çoğunluğunda iki tip çiçek bulunmaktadır. Bunlar tam çiçek ve eksik çiçek olarak adlandırılmaktadırlar. Zeytinlerin çiçeklenmesi genelde rüzgar aracılığıyla olmaktadır. Bazı böceklerde rüzgar kadar etkin olmasa da çiçeklenme üzerinde etkili olabilmektedir.

Yaygın Yetiştirilen Zeytin Çeşitleri

Yaygın Yetiştirilen Çeşitleri
Zeytin Nedir: Yaygın Yetiştirilen Zeytin Çeşitleri

Ege Bölgesi Zeytinleri: Balıkesir, Manisa, İzmir, Çanakkale, Denizli ve Aydın illerimizde yoğun olarak zeytin yetiştiriciliği yapılmaktadır. Aynı zamanda bu coğrafya, Türkiye’de zeytin üretiminin de en fazla yapıldığı bölge olarak karşımıza çıkmaktadır.

  • Domat
  • Memecik
  • Çakır
  • Uslu

Marmara Bölgesi Zeytinleri: Tekirdağ, İstanbul, Kocaeli, Yalova, Sakarya, Bursa, Çanakkale, Eskişehir şehirlerimizde yoğun bir üretim ağıyla zeytin yetiştiriciliği gerçekleştirilmektedir. Aynı zamanda bu bölge, Türkiye’de zeytin üretiminin en fazla yapıldığı ikinci bölge olarak karşımıza çıkmaktadır.

  • Gemlik
  • Edincik Su
  • Ayvalık
  • Beyaz Yağlık

Akdeniz Bölgesi Zeytinleri: Antalya, Isparta, Adana, Mersin, Hatay, Karaman illerimizde zeytin yetiştiriciliği yapılmaktadır. Türkiye’de zeytin üretiminin en fazla yapıldığı üçüncü bölge olarak karşımıza çıkmaktadır.

  • Saurani
  • Sarı Ulak
  • Büyük Topak Ulak

Güneydoğu Anadolu Bölgesi Zeytinleri: Gaziantep, Kilis, Şanlıurfa, Mardin ve Adıyaman illerimizde zeytin yetiştiriciliği yapılmaktadır. Aynı zamanda Türkiye’de zeytin üretiminin en fazla yapıldığı dördüncü bölge olarak karşımıza çıkmaktadır.

  • Kilis Yağlık
  • Nizip Yağlık
  • Eğri Burun
  • Halhalı

Karadeniz Bölgesi Zeytinleri: Kastamonu, Sinop, Zonguldak, Ordu, Trabzon, Samsun illerimizde zeytin yetiştiriciliği yapılmaktadır. Bu bölge, Türkiye’de zeytin üretiminin en yoğun olarak yapıldığı bölgeler arasında beşinci sırada karşımıza çıkmaktadır.

Zeytin Yetiştiriciliğinde Ekolojik İstekler

Zeytin Yetiştiriciliğinde Ekolojik İstekler
Zeytin Yetiştiriciliğinde Ekolojik İstekler

Ilıman iklimleri ve benzeri mevsim koşullarını seven zeytin ağacı, Akdeniz ikliminin hüküm sürdüğü yerlerde en uygun yetiştirilme olanağına sahip olmaktadır. Kış mevsiminin soğukluğuna maksimum -7 derecelere kadar dayanabilen zeytin ağacı, sıcaklık değeri -7 derecenin altına indiği durumlarda don olayları meydana gelmektedir. Aynı zamanda bu durum zeytin ağacının gelişimini olumsuz etkilemektedir. 40 derece ile -7 derece aralığındaki sıcaklıklarda yaşayabilme imkanına sahip olmasına karşın etkin ve maksimum verim için zeytin ağacının bulunduğu ortamın sıcaklığı 15-25 derece arasında olmalıdır. Zeytin ağacının gereksinim duyduğu yıllık yağış miktarı 650-800 mm arasında farklılık göstermektedir. Başka bir deyişle minimum 400 mm yağış alması gerekmektedir. Özellikle yaz mevsiminde yağışın olduğu aralıkta yapılan sulamalar, zeytin meyvesinin irileşip daha kaliteli olmasına ve yağ miktarının artmasına sebep olacaktır. Ne yazik ki sert ve aşırı esen rüzgarlar, zeytin ağaçları için risk teşkil edebileceğinden; yetiştiriciliğinde bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.

Zeytin Yetiştiriciliğinde Toprak İstekleri

Zeytin Yetiştiriciliğinde Toprak İstekleri
Zeytin Nedir: Zeytin Yetiştiriciliğinde Toprak İstekleri

İyi havalanan, taban suyu yüksek olmayan tınlı, milli tın, kumlu tın topraklar yetiştiriciliği için en ideal toprakladır. Bunun yanında; fazla killi, çok ağır bünyeli ve taban suyu yüksek topraklarda etkin gelişme göstermemektedir.

Zeytin Yetiştiriciliğinde Sulama

Zeytin ağacı ülkemizde pek sulanmamaktadır; ancak zeytin ağacı sulanmaya müsait bir ortamda ise ağacı sulamak ürün miktarını arttırmak ve kaliteli ürün elde etmek açısında hayati öneme sahiptir. Bunun yanında verilecek suyun miktarı ve verilme zamanı topraktaki su durumu ve zeytinin suya olan gereksinimi göz önüne alınıp karar verilmelidir. Çiçeklenme öncesi ve sonrası, kısacası meyve oluşumunun başlangıcı ve meyvenin renk değişimi süresinde; zeytin ağacının sulanması zeytinde ürün ve yağ artışını ciddi oranda arttırmaktadır.

Zeytinin Faydaları Nelerdir ?

Zeytinin Faydaları Nelerdir ?
Zeytinin Faydaları Nelerdir ?
  • Zeytin yaprağı, kalp kasının pompalama eylemini daha rahat yapmasını sağlar.
  • Kalpteki kan dolaşımı oranını arttırır.
  • Kronik sinüzitlere iyi gelen, oldukça iyi bir doğal ilaçtır.
  • İçerisindeki oleuropein içeriği sayesinde, özellikle yüksek tansiyon hastalarındaki kan basıncı oranını düşürür.
  • Kalp kasının pompalama eylemine katkı sağlayarak kalp krizlerini önleme de ciddi bir yardımcı kaynaktır.
  • Zararlı mikroorganizmalarla ortaya çıkan ve enfeksiyonel hastalıklara sebep olan pnömoninin pek çok seklini zayıflatır.
  • Zararlı bakteriler nedeniyle meydana gelen ishalleri azaltır.
  • Zeytin yaprağı yine içinde bulundurduğu oleuropein içeriği sayesinde; özellikle kronik bitkinlik ve yorgunluk sendromunun hafiflemesine aracılık eder.
  • Aynı zamanda antioksidan özelliklere sahiptir.

Zeytin Yetiştiriciliğinde Hastalıklar ve Zararlılar

  • Dal Kanseri
  • Halkalı Leke
  • Zeytin Pamuklu Biti
  • Filizkıran
  • Zeytin Güvesi
  • Yara Koşnil
  • Kara Koşnil
  • Zeytin Sineği

Susam Bitkisinin Faydaları Nelerdir ?

Bu Yazıya Tepkiniz Ne Oldu?
  • 0
    be_endim
    Beğendim
  • 0
    alk_l_yorum
    Alkışlıyorum
  • 0
    e_lendim
    Eğlendim
  • 0
    d_nceliyim
    Düşünceliyim
  • 0
    bay_ld_m
    Bayıldım
  • 0
    _ok_k_zd_m
    Çok Kızdım

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir