Şerbetçi Otu Bitkisi Nedir ?
Şerbetçi Otu Bitkisi Nedir: Botanik açıdan incelendiğinde kenevir bitkisi ile olan yakınlığıyla tanınan şerbetçi otu bitkisinin, yaygın olarak yetiştirilen üç türü mevcuttur. Bu türlerden ilki ülkemizde de yetiştiriciliği az da olsa yapılan halk arasında bira otu adıyla bilinen; aynı zamanda yetiştiriciliği yapılan türdür. İkinci olarak yetiştirilen türü ise Japon şerbetçi otu, son olarak üçüncü tür ise Çin şerbetçi otu türüdür. Bahsi geçen üç türde yöresel olup bulundukları ülkelerde yetiştiricilikleri yapılmaktadır. Şerbetçi otu bitkisi, ülkemiz de daha çok bira veya maya otu diye adlandırılmaktadır. Çok eski zamanlarda biranın bozulmasını engellemek amacıyla kullanılan bu bitki; yine eski zamanlarda alternatif tıp alanında şifa bulmak amacıyla sıklıkla kullanılmaktadır. Şerbetçi otu, iki evcikli, sarmaşıklı ve sarılıcı yapıda, çok yıllık bitki grupları arasında yer almaktadır. Dünya bazlı düşünüldüğünde yetiştirilen şerbetçi otu bitkisinin çok büyük bir çoğunluğu bira sanayisinde bira mayası olarak kullanılmaktadır.
Şerbetçi Otu Bitkisinin Bitkisel Özellikleri
Çok fazla derine inen bir kök yapısına sahip olan şerbetçi otu bitkisinin kökleri 4 m’ye kadar derine inebilmektedir. Bununla birlikte ince, tırmanıcı ve sert tüylerde örtülü bir gövde yapısına sahiptir. Bitkinin boyu 7,5-10 m aralığında değişkenlik göstermektedir. Şerbetçi otunun toprak altında kalan bölümleri 100 yıla kadar hayatta kalabilme özelliğine sahiptir. Gövdeleri yapraklarıyla birlikte kışın ölür ve özellikle gelecek yılda yeni bir gövdeyle yeniden hayat bulur. Uzun saplı, kalp şeklinde ve aynı zamanda tüylü yapıda bir yaprak yapısına sahiptir. Dişi ve erkek olmak üzere iki çeşit yaprak türü bulunmaktadır. Pullu ve kozalağı andıran bir meyve yapısına sahiptir. Meyvelerin üstünde lüpülin diye adlandıran sarı bir toz tabakası mevcuttur. Bu tabaka suda erir ve biraya koku ve acılık vermektedir.
Şerbetçi Otu Yetiştiriciliğinde Ekolojik İstekler
Ülkemiz genelinde değerlendirildiğinde yalnızca Bursa ve Bilecik şehirlerinde yetiştirilen şerbetçi otu bitkisi; gelişim süreci için en uygun yıllık sıcaklık değerleri 7-5-8,5 cm aralığındaki sıcaklıklardır. Etkin gelişimi için güneş ışığına olan ihtiyacı fazladır. Yıllık 500-800 mm aralığındaki yağış miktarı gelişimi için en ideal olan aralıktır. Bilhassa şerbetçi otu bitkisinin mayıs ayında suya olan ihtiyacı maksimum seviyelere çıkmaktadır. Bu yüzden mayıs ile ağustos ayları arasında bitki yeterli yağış almazsa mutlaka ilave sulama ile bu açıklık kapatılmalıdır. Yeterli ve dengeli sulama şerbetçi otu bitkisinde alınan verimi %50 dolaylarında artırmaktadır. Orta derecede kireçli, derin yapılı, kumlu-tınlı topraklar bitkinin en ideal gelişim gösterdiği topraklar olarak karşımıza çıkmaktadır. En kaliteli mahsul kumlu topraklardan elde edilmektedir.
Şerbetçi Otu Bitkisinin Bakımı
Sonbahar ve ilkbahar mevsimlerinde şerbetçi otunun sıra araları yüzeysel olarak sürülmelidir. Sıra araları çapa ile kazılarak boğaz doldurması yapılmalıdır. Sulamalardan sonra oluşan kaymak tabakasını kırmak ve yabancı otları temizlemek için çapalama gerçekleştirilmelidir. Özellikle Mart ve Nisan aylarında, ocaklar açılarak gövde budaması yapılmalıdır. Bunun yanında, yeni kurulan bahçelerde bitki etkin gelişim göstermesi için 2-3 yıl ağır gövde budaması yapılmaktan kaçınılmalıdır. Şerbetçi otu sürgünlerinin zamanında direklere bağlanması bitkinin gelişme ve verimine doğrudan katkı sağlamaktadır. Direğe bağlanan sürgünlerde bulunan fazla sürgünler budanmalıdır.
Şerbetçi Otu Yetiştiriciliğinde Hastalıklar ve Zararlılar
- Külleme
- Mildiyö
- İki noktalı kırmızı örümcek
- Yaprak biti