Panslavizm Nedir ?
Panslavizm Nedir: Ortaya çıkışı II. Aleksandr zamanında olan; Rus fikir ve politik hayatında önemli rol oynayan akımlardan biri de “Panslavizm”dir. “Slavyanofil” görüşü, başta felsefî ve edebî bir akım iken sonraları, Çek ve Güney Slavları arasında Avusturya-Alman tahakkümüne karşı bir çehre almış ve Rusya’da da kendisine taraftar bulmuştur. Chomyakov, Kiriyevski, Katkov, Danilevski ve Aksakov kardeşler tarafından bir ideoloji haline getirilen bu görüş; Rusya’nın hâkimiyeti altında bütün Slavları birleştiren bir devlet kurulmasını amaç edinmiştir. Rus Ortodoksluğu, Çarlık Mutlakıyeti ve Rus milliyetçiliği esaslarına dayanan bu akım gittikçe koyu bir Rusçuluk şekline girmiştir.
Danilevski tarafından bir sistem haline getirilerek “Avrupa ve Rusya” adlı eserde “Panslavizm”in prensipleri ortaya konmuştur. Eserde, Ruslara her şeyden önce; Türkleri “Avrupa’dan kovmaları” ve İstanbul merkez olmak üzere bir “Slav” devleti kurmaları telkin edilmekte ve Rusya’nın bu “misyonu” yapmaya tarihi hakkı olduğu iddia edilmektedir. Rus edebiyatının en önemli yazarları arasında yer alan Dostoyevski bu görüşün en hararetli savunucu ve yayıcısı olmuştur. Panslavistlerin sözcüsü ise, Moskova Devlet Üniversitesi profesörlerinden Katkov olmuştur. Başlarda Çar II. Aleksandr, bu akımın karşısında imiş gibi görünse de sonraları bu akımı desteklemiş ve bu istekleri gerçekleştirmeye çalışmıştır. Buna karşılık bu istekleri eleştiren bazı gruplar ve insanlar da olmuştur ki özellikle yazar Lev Tolstoy bunların başında gelmektedir.
