Dünya hem kendi etrafında hem de Güneş etrafında döner. Bu dönme sonucu Güneş ışınları yılda iki kez Dünya yarım kürelerine dik açıyla vurur. 21 Haziran’da Yengeç dönencesine dik açıyla vurmasıyla yaz gündönümü, 21 Aralık tarihinde Oğlak dönencesine vurmasıyla da kış gündönümü yaşanır. Kuzey yarım kürede en uzun gece, güney yarım kürede de en uzun gün gerçekleşir.
21 Aralık tarihinde kuzey yarım kürede en uzun gece yaşandıktan sonra geceler kısalıp, günler uzamaya başlar. Güney yarım kürede de tam tersi geceler uzayıp, günler kısalır. Bu tarih Kuzey yarım küre için kışın başlangıcı, güney yarım küre için yazın başlangıcı anlamına gelir.
Türkiye’de kuzey yarım kürede olduğundan 21 Aralık’ta en uzun gece yaşanıyor. 23 Aralık’tan itibaren de günler uzamaya başlıyor. En uzun geceyi 15 saat 6 dakika olarak Sinop ilimiz yaşıyor. En kısa gece de 14 saat ile Hatay ilimizde gerçekleşiyor.
Diğer gündönümü tarihleri ise şöyle;
21 Mart: Gece ve gündüzün eşit olduğu tarihtir. Kuzey yarım kürede ilkbahar başlar, Güney yarım kürede ise sonbahar…
21 Haziran: En uzun gün yaşanır. Kuzey yarım kürede yaz mevsimi başlar, Güney yarım kürede ise kış mevsimi…
23 Eylül: Gündüz ve gece eşittir. Kuzey yarım kürede yaz mevsimi biter, güney yarım kürede bahar mevsimine geçilir.
